Spellend-lezen


Spellend lezen


In groep 3 van de basisschool beginnen de kinderen met het leren lezen. Dit proces verloopt via verschillende fases. Je kind begint altijd als eerste met het herkennen van de letters. Zodra je kind alle letters kent, kan hij beginnen met lezen. Dit gebeurt eerst nog via het zogenaamde spellend lezen. Dit spellend lezen vormt de basis van het lezen. Wanneer een kind dit eenmaal onder de knie heeft, kan het verschillende woorden in een keer herkennen en lezen. Wanneer een kind niet in een keer een geschreven woord kan herkennen en hij of zij tot op late leeftijd (begin groep 4), nog steeds spellend leest, is dit een leesprobleem.


Wat is spellend lezen?

Alle kinderen leren lezen met behulp van het spellend lezen. Dit houdt in dat een kind eerst alle letters van een woord zacht tegen zichzelf zegt en vervolgens het hele woord zegt. Een kind die het woord ‘maan’ moet lezen, zegt eerst alle lettercombinaties los, dus /m/ /a/ /a/ /n/. Een kind plakt vervolgens de letters in zijn hoofd aan elkaar, waardoor het nu weet dat er ‘maan’ staat. Wanneer een kind dit doet in de eerste fasen van zijn leerproces, is hier niets mis, maar als een kind dit nog steeds in groep 4 doet, heeft hij een leesprobleem.



Wat zijn de oorzaken van spellend lezen?

Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen waardoor een kind op zijn zevende nog steeds niet vloeiend woorden kan lezen en dus nog steeds spellend leest. Enkele mogelijke oorzaken kunnen zijn:

  • Een slechte letterkennis. Wanneer je kind een slechte letterkennis heeft, betekent dit dat hij moeite heeft met het herkennen van losse letters. Losse letters zijn de basis van woorden, dus een slechte letterkennis houdt het vloeiend lezen tegen;
  • Problemen met de directe woorherkenning. Dit houdt in dat je kind moeite heeft met het omzetten van letters in klanken. Dit is ook nadelig voor het latere leven van je kind, omdat hij door het spellend lezen een stuk langzamer leest dan zijn leeftijdsgenoten;
  • Faalangst. Een kind met faalangst is bang om fouten te maken. Je kind wil zo graag het woord goed lezen, dat hij of zij elke letter apart gaat spellen om geen letters ‘over te slaan’ en zo het woord fout uit te spreken. Je kunt deze oorzaak gelukkig wat verminderen door tegen je kind te zeggen dat het niet erg is om fouten te maken en dat fouten maken hoort bij het leerproces. Een andere optie om faalangst te verminderen, is hulp van een psycholoog.


Verschillende soorten spellend lezen

Er zijn twee soorten spellende lezers: lezers die blijven spellen, terwijl ze geen fouten maken in het lezen en lezers die nog wel fouten maken bij het spellen. Spellers die nog blijven spellen, hoewel ze geen fouten meer maken, doen dit om fouten juist te voorkomen. Kinderen die eigenlijk geen fouten meer maken, zouden wellicht problemen kunnen hebben met de directe woordherkenning. Lezers die nog wel veel fouten maken bij het spellen, hebben een probleem met de letterherkenning.