Onderpresteren
Onderpresteren komt voor in vrijwel elke klas. Vaak is dit niet meteen te herkennen, maar wanneer je het kind langer kent, kun je dit als docent vaak wel zien. Onderpresteren betekent dat een kind onder een bepaald niveau presteert. Dit kan zijn dat een kind onder zijn eigen niveau presteert, maar ook dat een kind onder een gemiddeld niveau presteert.
Vooral hoogbegaafden presteren ver onder hun niveau, omdat zij niet willen opvallen met dat zij meer kunnen dan de gemiddelde leerling. De leerling zal daarom expres meer fouten maken, zodat zijn of haar intelligentie niet te veel opvalt. Ook komt onderpresteren voor bij kinderen die minder goed kunnen leren. De kinderen presteren dan niet onder hun eigen niveau, wat kinderen met hoogbegaafdheid wel doen, maar ze presteren onder het niveau van de klas. Ook dit wordt onderpresteren genoemd.
Oorzaken onderpresteren
Onderpresteren heeft veel verschillende oorzaken die afhangen van het kind zelf. Zo zal een hoogbegaafd kind bewust onderpresteren, terwijl een kind met leerproblemen dit niet bewust doet. Enkele oorzaken van onderpresteren zijn:
- Een gebrek aan uitdaging. Hoogbegaafde kinderen vervelen zich vaak in de klas, doordat ze hun schoolwerk vaak al snel af hebben. Dit zorgt ervoor dat je kind zich gaat vervelen;
- Een gebrek aan motivatie. Hoogbegaafde kinderen voelen geen uitdaging in de taken die ze krijgen. Hierdoor gaan ze zich vervelen, wat leidt tot minder motivatie;
- Niet willen opvallen. Kinderen die meer kunnen dan de gemiddelde leerling willen dit vaak niet laten merken. Vaak zijn dit soort kinderen bang dat ze door hun intelligentie buiten de boot vallen. Dit zorgt ervoor dat kinderen hun intelligentie verbergen voor anderen en zich expres dommer voordoen dan dat ze zijn;
- De stof is te moeilijk voor het kind. Ook kinderen die niet hoogbegaafd zijn, maar moeilijk kunnen leren, kunnen op hun eigen manier onderpresteren. Dit komt doordat deze leerlingen vaak de stof niet goed kunnen begrijpen en de school niet de goede middelen heeft om het toch duidelijk uit te kunnen leggen.
Signalen dat je kind onderpresteert
Als ouder kun je merken dat je zoon of dochter minder presteert dan zij of zij kan, maar een docent kan dit minder snel herkennen. Enkele signalen waaraan je kunt herkennen dat een kind onder zijn niveau presteert zijn:
- Geen concentratie tijdens de les. Hoogbegaafde kinderen hoeven geen moeite te doen om de stof te snappen en vervelen zich vaak tijdens de uitleg. Het kind is vaak met andere dingen bezig, zoals in een schrift tekenen of hij is met andere klasgenootjes aan het praten;
- Het kind klaagt bij de ouders of de docent dat de lessen te saai zijn. Kinderen die snel en makkelijk kunnen leren, hebben een extra uitdaging nodig om te gemotiveerd te blijven. De reguliere lessen zijn vaak te saai voor hen;
- Slechte resultaten. Slechte resultaten zijn niet altijd een signaal van onderprestatie, maar als dit vaak voorkomt, is er toch meer aan de hand. Je kind kan, of de stof te moeilijk vinden of je kind doet geen moeite om goede cijfers te halen.